| РАШ | 11 |
Аса илӳ
1994-мӗш ҫулхи раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ирхине Раҫҫей телевиденийӗн ҫӑлтӑрӗ Светлана Сорокина трагедиллӗ сасӑпа пӗлтерчӗ: Раҫсей ҫарӗсем Чечняна кӗнӗ. Ку хӑрушӑ вӑрҫа пуҫлани палӑртрӗ… Историре ку Пӗрремӗш (Раҫҫей) – Чечен вӑрҫи (кампани) 1994–1996 палӑртса юлнӑ. Официаллӑ, Раҫҫей правительстви ҫак вӑрҫӑ «Операции по восстановлению конституционного порядка в Чечне 1994-1996 годов», или «Вооружённый конфликт в Чеченской Республике и на прилегающих к ней территориях РФ» палӑртнӑ. (Википеди)
Эпӗ хӑрушӑ пӗлтерӳ илтсен, кулянтӑм: мӗнле пирӗн Раҫҫей халӑхӗн малтанхи шанчӑкӗ, перремӗш демократиллӗ Раҫҫей Президенчӗ Борис Ельцин ҫакна хушнӑ?! Ҫак вӑхӑтра унӑн политикӑллӑ, юридици, ҫар таврашӗ ҫакна хушма ӑна хистенӗ.
Вӑрҫӑ умӗн РФ Правительстви пуҫлӑхӗн ҫумӗ Сергей Шахрай Шупашкара килсе ҫитрӗ. Влаҫ ҫынсемпе курнаҫнӑ. Тата чӑваш гуманитари ученӑйсем, интеллигенцийӗ, обществӑллӑ деятӗлӗсем ЧПГӑИ залӗнче тӗлпулса кӗске калаҫнӑ. Мӗнле чӑваш активисчӗсем шухӑшлаҫҫӗ тесе.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушнипе Чӑваш патшалӑх кӗнеке издательствинче «Тӑнӑҫ пурнӑҫра ҫар службине пурнӑҫланӑ чухне вилнӗ ҫар ҫыннисен астӑвӑм кӗнекине» хатӗрлесе кӑларнӑ.
Вӑл — пӗр томлӑ кӗнеке, виҫӗ пайран тӑрать. Пӗрремӗшне 1979–1988 ҫулсенче Афганистанри хирӗҫтӑрӑва хутшӑнса пуҫ хунӑ салтаксен ячӗсене кӗртнӗ. Иккӗмӗшне Чечня Республикинчи хирӗҫтӑрӑва хутшӑннӑ чухне пуҫ хунӑ салтаксене кӗртнӗ. Виҫҫӗмӗшӗнче вара тӑнӑҫ пурнӑҫра (1946-2015 ҫулсем) хӑйсен тивӗҫне пурнӑҫланӑ чухне вилнисен ячӗсене ҫырнӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче вилнӗ паттӑрсен ячӗсене уйрӑм списокра кӑтартнӑ. Ят-шывне алфавит йӗркипе ҫырнӑ. Сӑнӳкерчӗк вырнаҫтарнӑ, кӗске биографи ҫырнӑ, ҫар тивӗҫне ӑҫта пурнӑҫланине, наградӑсене, ӑҫта пытарнине палӑртнӑ.
Ҫапла кӗнекере паттӑрсен ячӗсем ӗмӗрлӗх вырӑн тупнӑ.
Нумаях пулмасть Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ял тӑрӑхӗнчи Пӑчанар ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Чечен Республикинче службӑра тӑнӑ чухне пуҫне хунӑ Анатолий Геннадьевич Иванова (1976–1996) асӑнса йӗлтӗрпе чупассипе ӑмӑртусем иртрӗҫ.
Малтанах Кӑкшӑмри шкул ачисемпе тӗлпулу иртрӗ. Ачасем умӗнче районти салтак амӑшӗсен комитечӗн председателӗ Л. Егорова, салтакӑн амӑшӗ Калиса Иванова тата унӑн пиччӗшӗ Зиновий Иванов интернационалист ҫинчен каласа пачӗҫ.
Кӑҫалхи ӑмӑрту Анатолий ячӗпе 11-мӗш хут иртрӗ. Ӑмӑртӑва район шайӗнче ирттернӗ, унта районти тата кӳршӗри Хӗрлӗ Чутай тата Элӗк районӗсенчи 100 ытла спортсмен хутшӑннӑ.
VIP-ӑмӑртура малти вырӑнсене пурне те Хӗрлӗ Чутай районӗнчи «Нива» СХПК-ра тӑрӑшакансем ҫӗнсе илнӗ (ертӳҫи Владимир Мурайкин). Вӗсем Кӑшӑмри шкул директорне Андрей Иванова тата салтакӑн тӑванӗсене ӑмӑртӑва интереслӗ йӗркеленӗшӗн тав тунӑ.
Ӑмӑрту ҫӗнтерӳҫисене ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Валерий Павлов, райадминистраци пуҫлӑхӗ Владимир Кузьмин, Етӗрне районӗнчи ЧРООООИВА (чӑв.
+11.3 °C