Шупашкарта Кӑшарни праҫникне хатӗрленме пуҫланӑ. Халӑха вакка чӑмма меллӗ те кӑмӑллӑ пултӑр тесе нумай ӗҫ тума палӑртнӑ. Ҫавна май мероприятисен планне ҫирӗплетнӗ, Атӑлта вакӑ касма вырӑнсем уйӑрнӑ. Вӗсем арҫынсен Ҫветтуй Троица мӑнастирӗн ҫывӑхӗнче пулӗҫ.

Шупашкар хула администрацийӗн ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вакӑсем патне ҫитме ҫул сарӗҫ, йӗри-тавра турникет тытса ҫавӑрӗҫ. Унсӑр пуҫне вакка чӑмакансемшӗн меллӗ пултӑр тесе саксем вырнаҫтарӗҫ, ҫӳп-ҫап пӑрахма урнӑсем, хальхи йышши контейнерсем, биотуалетсем лартӗҫ, хывӑнса тумланмалли пӳлӗмсем, ӑшӑнмалли пунктсем хӑтлӗҫ.

Ҫакна та каласа хӑвармалла, тӑватӑ талӑк, кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнчен пуҫласа 21-мӗшӗччен, вакӑсем патӗнче МЧС, ГИМС, шырав-ҫӑлав службин тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗн ӗҫченӗсем хурал тӑрӗҫ.

Паян, кӑрлач уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 70 ҫулти арҫын 15 пулӑҫа асӑрханӑ. Хайхискер ӳсӗр пулнӑ, пулӑҫсем путаҫҫӗ тесе пулӑшу ыйтса шӑнкӑравланӑ. Вырӑна йӗрке хуралҫисем ҫитнӗ, МЧС, васкавлӑ медпулӑшу, ШӖМ, транспорт полицийӗн ӗҫченӗсем килнӗ.

Анчах пулӑҫсем путма пуҫламан, чиперех вӑлта тытса ларнӑ. Суя шӑнкӑравшӑн арҫынна хӑйне лекнӗ. Общество вырӑнӗнче ӳсӗр ҫӳренӗшӗн ун тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ.

«Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав арҫын хӑй мӗнле пулӑ тытнипе кӑмӑлсӑр пулнӑ, ҫавӑнпа вӑл полицие шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.

Паян, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Шупашкарти И.Яковлев проспектӗнчи производство предприятийӗнче вут-ҫулӑм алхаснӑ. Ҫак инкек ҫур ҫӗр иртни 2 сехет ҫурӑра пулнӑ. Кун пирки «Про Город» портал халӑх корреспонденчӗ пӗлтернипе хыпарлать.

«Шупашкар керамики» савутра цех ҫунчӗ», — пӗлтернӗ вӑл кӑларӑм журналистне. Официаллӑ хыпар тӑрӑх, пушар тухнӑ вырӑна Чӑваш Енӗн МЧСӗн 18 ӗҫченӗ 5 машинӑпа пырса ҫитнӗ, ҫулӑма чарнӑ. Анчах хальлӗхе пушар мӗнрен тухни паллӑ мар.

«Вут-ҫулӑм цехӑн тӑррине юрӑхсӑра кӑларнӑ, стенасемпе ҫивиттие сиенлетнӗ. Халӗ специалистсем пушар епле майпа тухнине тӗпчеҫҫӗ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, «хӗрлӗ автан» предприятие 100 пин тенкӗлӗх сӑтӑр кӳнӗ», — ӑнлантарчӗҫ Чӑваш Енри ГКЧСӑн пресс-службинче.

112 тытӑмпа пӗрлех ытти ыйтӑва та ҫутатнӑ-ха. Паян, чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Чӑваш Енри Граждан оборонин тата чрезвычайлӑ лару-тӑру ӗҫӗсен патшалӑх комитечӗн тӳрӗ линийӗ иртнӗ.

Унта районсенчен те шӑнкӑравлакансем пулнӑ. Электрон пуштӑпа ыйтакансем те тупӑннӑ. Халӑх ыйтӑвне Раҫҫей МЧСӗн Чӑваш Республикинчи тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Юрий Антонов, Чӑваш Енри ГКЧС председателӗ Вениамин Петров, республикӑри шыравпа ҫӑлав службин пуҫлӑхӗ Николай Глухов тата пушарпа кӗрешекен службӑн пуҫлӑхӗ Валерий Игнатьев хуравланӑ.

Тӳрӗ линие хутшӑнакансем республикӑра 112 тытӑм мӗнле ӗҫленипе кӑсӑкланнӑ, ҫак номерпе шӑнкӑравласа илеймесен мӗн тумаллине ыйтнӑ. Хӑйне кӑсӑклантарнин хуравне шыракансенчен кашниех тӗплӗ хурав илнӗ.

Ҫӗмӗрлери икӗ предприяти Раҫҫейӗпех чапа тухнӑ. РБК журнал 2013-2016 ҫулсенчи кӑтартусене шута илсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Ҫӗмӗрлери икӗ предприяти ҫӗршывра пысӑк хӑвӑртлӑхпа ӳсекен ТОП-50 организацисен шутне кӗнӗ.

«Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ» списокра 25-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Вӑл 2013-2016 ҫулсенче тупӑшне 2,2 миллиардран 6,6 миллиард тенке ҫитернӗ. Вӑл ҫар фургонӗсем, автозаксем, куҫса ҫӳрекен ҫӑлав пункчӗсем, кустӑрма ҫинчи лабораторисем тата ытти техника туса кӑларать. Продукцие ытларах РФ Хӳтӗлев министерстви, ШӖМ, МЧС, ФСИН, РЖД, «Газпром», «Транснефть» туянаҫҫӗ. Предприяти 1930 ҫултанпа ӗҫлет.

27-мӗш йӗркене вара «Ҫӗмӗрлери ятарлӑ автомобильсен савучӗ» йышӑннӑ. Вӑл тупӑшне 2,9 миллиард тенкӗрен 8,5 миллиард тенке ҫитернӗ. 1920-мӗш ҫулсенче йӗркеленнӗ савут ятарлӑ техника кӑларать. Унӑн продукцине те ытларах чухне РФ Хӳтӗлев министерстви туянать.

Паян, чӳк уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Ижевск хулинче 9 хутлӑ нумай хваттерлӗ ҫуртӑн пӗр подъезчӗ ишӗлсе аннӑ. Унта газ сирпӗннӗ-мӗн.

Регионти МЧС управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, газ сирпӗннӗ хыҫҫӑн пӗр подъезд йӑлтах йӑтӑнса аннӑ. Унта 16 хваттер пулнӑ, вӗсенче 99 ҫын пурӑннӑ. Каҫхи 5 сехет тӗлне ишӗлчӗк айӗнчен икӗ ҫынна кӑларнӑ. Вӗсене тӳрех пульницӑна ӑсатнӑ.

Хӑш-пӗр массӑллӑ информаци хатӗрӗ вара инкекре пӗр ҫын вилнине пӗлтерет. Халӗ ҫав вырӑнта ятарлӑ службӑсем ӗҫлеҫҫӗ. Ишӗлчӗк айӗнче миҫе ҫын пулма пултарассине хальлӗхе пӗлтермен.

Вӑл Атӑл леш енне шур ҫырли татма кайнӑ. Унта ҫухалса каясса кам шутланӑ-ха? Юрать, ҫумра телефон пулнӑ.

Ҫурҫӗр поселокӗнче пурӑнакан хӗрарӑм чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхи 7 сехетре шур ҫырли татма кайнӑ. Хайхискер киле таврӑнма тухнӑ, анчах хӑй ҫухалса кайнине ӑнланнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тӑванӗ патне шӑнкӑравласа пӗлтерме ӗлкӗрнӗ. Лешӗ вара ҫӑлавҫӑсене пӗлтернӗ.

Ҫӑлавҫӑсем тупиччен хӗрарӑмӑн телефонӗ сӳнсе ларнӑ. Вӗсем ӑна громкоговорительпе, прожекторсемпе шыранӑ. Тепӗр кунхине ирхи 3 сехетре ҫеҫ тупнӑ ӑна.

МЧС вӑрмана кайсан тимлӗрех пулма ыйтать. Ҫумра яланах телефон пулмалла, ҫула тухиччен ӑна зарядкӑна лартмалла.

Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракасси шкулӗнче пысӑк инкек пулнӑранпа 56 ҫул ҫитнӗ. 1961 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче шкулта уява ячӗпе концерт иртнӗ, пӳлӗме ачасем, вӗрентекенсем пухӑннӑ. Ӑнсӑртран пушар тухнӑ, хӗвӗшӳ пуҫланнӑ.

Ҫав хӑрушӑ кун 3-15 ҫулсенчи 106 ачан тата 4 вӗрентекенӗн пурнӑҫӗ вӑхӑтсӑр татӑлнӑ.

Хуракассисем кашни ҫулах чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче пушарта вилнисене асӑнса митинг ирттереҫҫӗ. Кӑҫал та унта МЧС ӗҫченӗсем, Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн ӗҫченӗсем, Хуракасси ялӗнчи ҫынсем хутшӑннӑ, вилнисене асӑнса лартнӑ палӑк умне чечексем хунӑ.

Кӗркуннехи каникул вӗҫленсенех Хуракасси шкулӗнче вӗренекенсемпе МЧС ӗҫченӗсем тӗл пулӗҫ, «Асӑрханӑр – ҫулӑм!» темӑпа калаҫу ирттерӗҫ.

Улатӑрта 11 ҫулти хӗрача путса вилни пирки пӗлтернӗччӗ. Ку пӑтӑрмах виҫӗ кун каялла, ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, пулнӑ. 11 ҫултискер Сӑр юханшывра путнӑ.

Хӗрача виллине халӗ те тупайман-ха. Аса илтерер: вӑл аппӑшӗсемпе пӗрле шыва кӗме кайнӑ. 11-ти хӗрача ҫыранран ӳкнӗ те путнӑ. Юханшыв вӑйлӑ юхать, ӑна юхтарса кайнӑ. Халӗ унӑн виллине волонтерсем те, пулӑҫсем те шыраҫҫӗ.

ЧР МЧСӗ республикӑра ҫулталӑк пуҫланнӑранпа шывра 22 пӑтӑрмах пулнине пӗлтерет. Вӗсенче 20 ҫын вилнӗ. Виҫҫӗшӗ – ачасем.

Ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи пӗр ялта пушар алхаснӑ. 40 ҫулти арҫыннӑн хуҫалӑхӗнче йывӑҫ сарай тата 11 тонна утӑ ҫунса кӗлленнӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кил хуҫи асӑрханмасӑр пирус туртнӑ, ҫавӑнпа пушар тухнӑ. Ҫитменнине, кил хуҫи ӳсӗр пулнӑ. Юрать, МЧС ӗҫченӗсем ҫулӑма кӳршисен ҫурчӗ ҫине куҫма паман.

Ҫав кунах Комсомольски районӗнчи пӗр ялта та пушар тухнӑ. 64 ҫулти арҫыннӑн килӗнче электропралука пула ҫулӑм алхаснӑ. Унта сарай ҫуннӑ, 5 тонна ытла утӑ пӗтнӗ.