Концерт афиши

Ҫӗртмен 18-мӗшӗнче Анатолийпе Надежда Никитинсем Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменне чаплӑ концерт курма йыхравлаҫҫӗ. Пуҫламӑшӗ, яланхи пекех, 18 сехет ҫурӑра.

Концертра ҫӗнӗ «Янташ» ушкӑнпа пӗрле ташӑпа кулӑш ӑстисем хутшӑнаҫҫӗ. Курма килекенсене ҫӗнӗ программа кӗтет. Анатолийпе Надежда Никитинсем ҫавӑн пекех ҫӗнӗ юрӑсемпе савӑнтарма шантараҫҫӗ.

«Янташ» ушкӑнне йӗркеленӗ композитор пӗлтернӗ тӑрӑх билет хакӗ 300 тенкӗ. Ушкӑнпа килекенсем валли йӳнӗрех те пулать.

Паянтан пуҫласа республикӑри районсенче чӑвашсен тӗп уявне — Акатуя — паллӑ тума пуҫлӗҫ. Кӑҫал старта Канаш районӗ пӗрремӗш тухӗ.

Акӑ Акатуй ирттермелли график.

Акӑ график:

1. Канаш районӗнче ҫӑвӑн 30-мӗшӗнче 10:00 сехетре Асхва ялӗнчи «Урожай» стадионта иртет.

2. Йӗпреҫ районӗнче ҫӑвӑн 31-мӗшӗнче 11:00 сехетре Йӗпреҫри культурӑпа кану паркӗнче пулӗ.

3. Красноармейски районӗнче ҫӗртмен 1-мӗшӗнче 10:00 сехетре Красноармейскинчи «Факел» стадионта иртет

4. Комсомольски районӗнче ҫӗртмен 7-мӗшӗнче 10:00 сехетре (Сабантуй) Урмаел ялӗнче пулӗ.

5. Улатӑр районӗнче — ҫӗртмен 12-мӗшӗнче 10:00 сехетре Явлей ялӗнче.

6. Элӗк районӗнче ҫӗртмен 12-мӗшӗнче 11:00 сехетре Тури Татмӑш ялӗнче пулать.

7. Патӑрьел районӗнче ҫӗртмен 12-13-мӗшӗсенче 10:00 сехетре Шӑнкӑртам ялӗнче иртет.

8. Вӑрнар районӗнче ҫӗртмен 12-мӗшӗнче 10:00 сехетре Вӑрнарти «Химик» стадионта иртет.

9. Куславкка районӗнче ҫӗртмен 12-мӗшӗнче (Акатуй) 11:00 сехетре Куславккара Атӑл хӗрринче пулӗ.

10. Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫӗртмен 12-мӗшӗнче 10:00 сехетре Ишеккасси ялӗнче пулать.

11. Муркаш районӗнче ҫӗртмен 12-мӗшӗнче 11:00 сехетре Лантӑш ялӗнче иртет.

Малалла...

Чӑваш наци телевиденийӗн «Яш чух, ҫамрӑк чух!» программи Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли куна халалласа чӑваш ҫамрӑкӗсен флешмобӗ ирттерет. Мероприятие ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче йӗркелеме шухӑшлаҫҫӗ. Ӑна вӗсем Чӑваш наци вулавӑшӗ умӗнче 13 сехетре пуҫласшӑн. Ташӑ флешмобне пурне те йыхравлани пирки Чӑваш Республикн Вӗренӳ министерстви пӗлтерет. Ыйтса пӗлмелли телефон номерне те кӑтартнӑ: 64-10-55.

Кӗҫех Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлмелли кун ҫитӗ. Республикӑра ӑна халалласа чылай мероприяти иртӗ.

«Шупашкар — сывӑ хула» хула проекчӗпе килӗшӳллӗн тата «Сывӑ хуласем, районсем, поселоксем» Раҫҫей ассоциацийӗ 10 ҫул тултарнине халалласа ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре 11:00 сехетре ачасен флэшмобӗ иртӗ. Унта Шупашкарти шкул умӗнхи учрежденисене ҫӳрекенсем тата вӗсен ашшӗ-амӑшӗсем хутшӑнӗҫ. Флэшмоба Чӑваш Енри Фитнеспа аэробика федерацийӗн президенчӗ Оксана Вербина ертсе пырӗ.

Мероприятие халӑха сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнма чӗнсе ирттереҫҫӗ. Ачана спортпа мӗн пӗчӗкренпех туслаштармалла. Флэшмоб «Сывӑ ачасем — сывӑ ашшӑ-амӑшӗ!» девизпа килӗшӳллӗн йӗркелӗҫ.

Ҫак кун ачасене пултарулӑх лапамӗсем, аттракционсем савӑнтарӗҫ. Сцена ҫинче пӗчӗккисен юррисем янӑрӗҫ.

Чӑваш академи драма театрӗн коллективӗ

Паян Константин Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театрӗнче черетлӗ сезон хупӑнать. Ҫапла вара ӳнерӗн ҫак енне юратакансен кӑмӑллакан театрӗсенчен пӗри чаршава 96-мӗш хут карӗ.

Ытти чухне вӑл сезона «Ялта» драмӑпа уҫатчӗ те, хупатчӗ те. Пьесӑн авторне те, хайлавне хӑйне те темле хисеплесен те куракансенчен пӗр пайне вӑл йӑлӑхтарса ҫитерни вӑрттӑнлӑх марччӗ. «Урӑх спекталкь ҫук-им?» — тетчӗҫ хайхисем. Театрӑн кун пирки хӑйӗн ӑнлантарӑвӗччӗ. Пӗр енчен, «Ялта» — вилӗмсӗр хайлав. Классика тепӗр май каласан. Тата унта театрти пӗтӗм артист вылянишӗн те сезона хупса уҫма ӑна халӑх умне кӑларатчӗҫ.

Ыран тетарта тинех урӑхла пулӗ. Хальхинче «Икӗ туй» ятпа уяв концерчӗ хатӗрленӗ. Унта «Ялта» спектакльти сыпӑк та пулӗ. Кунсӑр пуҫне Михаил Зощенко пьесипе лартнӑ «Туй» спектакль сыпӑкне курма май килӗ. Республикӑн Культура министерстви пӗлтерни тӑрӑх хакласан, программӑра тата ытти юрӑ-ташӑ та пулмалла.

Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ыран Алексей Писемский пьеси тӑрӑх лартнӑ «Синкерлӗ шӑпа» спектакль премьери пулӗ. Хайлава чӑвашла Чӑваш халӑх ҫыравҫи Юрий Сементер куҫарнӑ. Ӑна Наталия Сергеева режиссер лартнӑ. Художник-постановщикӗ — Светлана Зверева, костюмсен художникӗ — Анастасия Донова.

«Синкерлӗ шӑпа» пьесӑри ӗҫсем 1862 ҫулта вырӑс ялӗнче пулса иртеҫҫӗ. Ананий ятлӑ хресчен унччен Питӗр хулинче темиҫе ҫул пурӑннӑ. Суту-илӳпе аппаланса пурӑннӑ май ачасӑр ҫамрӑк арӑмне вӑл тӑтӑшах укҫа-тенкӗ ярса тӑнӑ. Ҫав вӑхӑтра Ананий мӑшӑрӗ Лизавета улпута ҫыхланса кайнӑ. Вӗсен ача та ҫуралнӑ. Ҫакна пӗлнӗ хыҫҫӑнхи пӑтӑрмахсем пирки спектакле курнӑ хыҫҫӑн пӗлме май килӗ.

Шупашкарти Анне монуменчӗ

Ҫу уйахӗн 24-мӗшӗнче «Салют» культура керменӗнче «Шупашкар юрлать!» Пӗтӗм Раҫҫей фестивалӗ уҫӑлӗ. Унта Чӑваш Ен ушкӑнӗсем хутшӑннисӗр пуҫне Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи хуласенчен те килӗҫ: Йошкар-Оларан, Хусантан, Чӗмпӗртен.

Кӑҫалхи фестивальте пысӑк парне кӗтет. Унта паллӑ ушкӑн — Улатимӗрти (Владимирти) камера хорӗ — хутшӑнӗ. Ертӳҫи — РФ халӑх артисчӗ, РФ тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, пӗтӗм тӗнче конкурсӗсен лауреачӗ Эдуард Маркин профессор.

Ҫав кунхинех, 17:30 сехетре Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче Шупашкарти «Классика» юрӑ каппеллин тата Улатимӗрти камера хорӗн пӗрлехи концерчӗ пулӗ. Вӑл «Хула юрласан — халӑх юрлать!» программӑпа килӗшӳллӗн иртӗ.

Ҫу уйахӗн 24-мӗшӗнче вара Шупашкар ҫыннисене тата хӑнисене пысӑк парне кӗтет. Славян ҫырулӑхӗн тата культурин кунне уявланӑ май «Шупашкар юрлать!» Пӗтӗм Раҫҫей хор фестивалӗн финалӗ пулӗ. Уҫӑ лапамра, Анне монуменчӗ умӗнче, пӗрлехи хор юрлӗ. Унта 700 ытла ҫын хутшӑнӗ: Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли, Шупашкарти «Классика» юрӑ каппелли, ачасен 9 хорӗ, ветерансен тата вӗренекенсен 6 хорӗ. Вӗсем 17 юра шӑрантарӗҫ. Ҫав вӑхӑтрах Шупашкарти пултарулӑх ушкӑнӗсем хореографи композицийӗсемпе илемлетӗҫ.

Малалла...

Ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Шупашкарти Лакрей вӑрманӗнче Чӑваш Республикинчи тутарсен хӑйсен сумлӑ уявне — Сабантуя — паллӑ тӑваҫҫӗ.

Йӗркелӳҫисенчен пӗри Булат Купкенов пӗлтернӗ тӑрӑх, наци уявӗн проекчӗпе килӗшӳллӗн тӗрлӗ вӑйӑ, тӗрӗслев иртӗ.

Чи малтанах пултарулӑх ушкӑнӗсем тата спортсменсем утӗҫ. Ирхи 10 сехетре Сабантуй уҫӑлӗ. 11:30–15:00 сехетре Тутарстанри (Зеленодольск районӗ) тата Чӑваш Республикинчи ушкӑнсем концерт лартӗҫ. 12:00–15:00 сехетре тутар-пушкӑрт наци кӗрешӗвӗ иртӗ. 11:30–15:00 сехетре халӑх вӑййисем, михӗпе ҫапӑҫасси, армрестлинг, йывӑр йӑтасси, вӗрен туртасси, картлампа чупасси, михӗре чупасси, лаша утланса чупасси… пулӗ.

Уява пурне те хапӑл тусах кӗтеҫҫӗ. Унтах ал ӗҫӗсене, тутар наци апат-ҫимӗҫне сутӗҫ.

Курава васкӑр! Ҫу уйӑхӗн 12–18-мӗшӗсенче «Мир Луксор» кинотеатрта пулать вӑл.

Кирек кама та хапӑл унта. Кашниех Ӗнчӗ ҫӗршывне (Индие) халалланӑ сӑнӳкерчӗсене курма пултарать. «Инди пирки — пӗр сӑмах та!» проект авторӗ — Мускаври сӑн ӳкерме юратакан Димитрий Иуанов.

Экспозицире — илемлӗ 20 сӑн. Вӗсем пурте тӗлӗнмелле Ӗнчӗ ҫӗршывӗ пирки. Сӑваплӑ Ганга, Гималай тӑвӗсем, Джайпура, чухӑн Мумбай…

Куравра сӑнӳкерчӗксемпе паллаштарнисӗр пуҫне туслӑ тӗлпулу та йӗркелеҫҫӗ. Унта кашниех кӑсӑклантаракан ыйту пама, Инди чейӗпе сӑйланма пултарать.

Паян Чӑваш патшалӑх филармонинче 18:30 сехетре Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ 90-мӗш сезонне хупать. Концерт «Савӑнӑҫ юррисем» ятпа иртӗ, ӑна чӑвашсен паллӑ композиторӗ А.Шуҫӑм-Орлов ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Аристарх Шуҫӑм — чӑваш композиторӗ тата дирижёр, ЧР тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ, ЧР халӑх артисчӗ, РФ тава тивӗҫлӗ артисчӗ. Ҫӗрпӳ районӗнчи Уйкас ялӗнче ҫуралнӑ.

Вӑл хор ушкӑнӗсене йӗркелсе палӑрнӑ. Вӗсен йышӗнче — патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, телекурав тата радиохыпрлав хор комитечӗ, «Нарспи» ансамбль тата ыттисем те. Вӑл ертӳҫӗ пулнӑ чухне Патшалӑх хорӗ Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ пулса тӑнӑ. Вӑл 1933 ҫулта «Авӑнмасӑр, вӑй хумасӑр» халӑх юррине ҫӗнетсе композитор пек палӑрма тытӑннӑ. Вӑл — «Ҫӗмӗрт ҫеҫки ҫурӑлсан» музыка камичӗн, «Шупашкарта» оперетта, «Ҫӑлтар витӗр ҫул» опера авторӗ.