Ҫӗрпӳ кӗперне хӑҫан туса пӗтерӗҫ? Ку ыйтӑвӑн хуравӗ ҫук пек туйӑнать ахӑртнех. Ара, ӑна миҫе ҫул тӑваҫҫӗ-ха та.

Ҫак кунсенче рабочисем Мӑн Ҫавал урлӑ хывнӑ кӗпер ҫине ӗҫлеме тухнӑ. Унта реконструкцин юлашки тапхӑрӗ пырать. «Волго-Вятскуправтодор» пуҫлӑхӗ Илдар Мингазов пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗпере кӑҫал юпа уйӑхӗнче хута яма палӑртнӑ.

Ҫывӑхри ял ҫыннисем валли чарӑну та пулӗ. Унта павильон лартӗҫ. Палӑртмалла: Ҫӗрпӳ кӗперне хута ямашкӑн федераци хыснинчен 282 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.

«Ҫурт-йӗр» программӑпа кӑҫалхи виҫӗ уйӑхра Чӑваш Енри 39 ҫамрӑк ҫемьене укҫа панӑ. Свидетельство илнисенчен ҫуррине яхӑн пайӗ ҫурт-йӗр хӑпартнӑ та унта тӗпленсе пурӑнма тытӑннӑ. Анчах тем сӑлтава пула вӗсем ҫурта регистрацилемен иккен. Ҫак цифрӑна ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев правительство пайташӗсемпе ирттернӗ канашлура асӑнса хӑварнӑ.

Кӑсӑклӑ тепӗр самант — патшалӑх укҫине тивӗҫнӗ кашни пиллӗкмӗш ҫемье ҫурт туман.

Хысна укҫине илсе те ҫурт-йӗр тума пуҫламаннине республика ертӳҫи Михаил Игнатьев хурласа калаҫнӑ. Кӗмӗле ӑҫта янине тӗрӗслеме сӗннӗ май Элтепер республикӑн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствине яваплӑ пулмалли пирки хытах асӑрхаттарнӑ.

«Шорккари ҫак ҫурт тавралли тирпейсӗрлӗх иртен-ҫӳрен кӑмӑлне те хуҫать. Сӑмахпа ҫеҫ мар, сӑн ӳкерчӗксемпе ҫирӗплетнӗ материалпа кунта паллашма пулать», — хыпарланӑ паян «Хыпар» издательство ҫурчӗн халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче.

Унта сӑмах Шупашкар районӗнчи Шорккари 27 хваттерлӗ, виҫӗ хутлӑ ҫурт пирки пырать.

Ҫав ялта пурӑнакансем патӗнчи ҫӳп-ҫап контейнерӗсене кӗркуннеренпех пушатманнине хыпарланӑ. Унсӑр пуҫне таса мар шыва йышӑнакан ҫӑл йӗркеллӗн ӗҫлеменнипе унтан урамалла юхса тухать иккен.

Вырӑнти Сарапакасси ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Павел Амурцев асӑннӑ ҫурта унта пурӑнакансем хӑйсем тытса тӑма йышӑннине пӗлтернӗ. Апла пулсан, ҫӳп-ҫапа илсе тухассишӗн те вӗсемех яваплӑ.

Таса мар шыв юхса тухнине вара вӑл вырӑна ҫитсе тӗрӗсленине шантарнӑ, юр шывӗ ҫеҫ юхнине ӗнентернӗ.

Пайҫӑсем укҫа хывнипе ҫурт-йӗр хӑпартакансене Чӑваш Енри яваплӑ органсем сӑнасах тӑнине ӗнентереҫҫе. Республикӑн Строительство министерстви пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне ӑҫта тата хӑш строительство организацийӗ епле ӗҫленине тишкернӗ те графикран кая юлса пыракансем пуррине палӑртнӑ.

Шупашкарти Калинин урамӗнчи 83-мӗш позицире 96 хваттерлӗ ҫурт валли трансформатор подстанцине туса пӗтереймен. «Стройсфера» Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи 18-мӗш позицире 180 хваттерлӗ ҫурт хӑпартать. 3, 4, 5-мӗш подъездсене туса пӗтернӗ-ха, лифтсене хута ярассипе ҫине тӑраҫҫӗ. 1-2-мӗш подъездсенче 9 хут таран хӑпартнӑ, халӗ вентиляци тытӑмӗпе тимлеҫҫӗ, балконсене йӗркене кӗртеҫҫӗ. Ку ҫуртӑн проектне ылмаштарнине кура ӑна Шупашкар хула администрацийӗ раштав уйӑхӗн 2-мӗшӗ тӗлне хута яма ирӗк панӑ иккен.

«СУОР» организаци пилӗк ҫурт тӑвать, «Алза» — иккӗ. Унти лару-тӑрӑва та республикӑн Стройминӗ тӗрӗслесех тӑрать.

Сӗнтӗрвӑрринчи прокуратура тата унти суд органӗ тӑлӑх каччӑна хӳтӗленӗ. Ашшӗ-амӑшӗсӗр ӳснӗскер ҫурт-йӗр ҫуккипе нушаланнӑ. Хвтатер черетне вӑл 2013 ҫултах тӑнӑ.

Тӑлӑхсене, пӗлетпӗр ӗнтӗ, пурӑнмалли кӗтеспе патшалӑхӑн тивӗҫтермелле. Анчах вырӑнти тӳре-шара ҫакна тума пур чухне те васкамасть. Кӗтсе ывӑнсан хастартараххисем надзор органне ҫӑхавпа вӗҫтереҫҫӗ. Сӗнтӗрвӑрри каччи те выртан чул айне шыв лекмессине аван ӑнланнӑ — прокуратурӑран пулӑшу ыйтнӑ. Унтисем ҫамрӑка пулӑшма килӗшнӗ. Ара, саккун та тӑлӑха майлӑ та-ха.

Кӗҫех прокуратурӑран вырӑнти суда тавӑҫпа тухнӑ. Пурӑнмалли кӗтессӗр нушаланакан каччӑна ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермешкӗн район администрацине хушнӑ. Тӳре те тӑлӑха майлӑ пулнӑ.

Сӗнтӗрвӑрри хулинчи пӗр ҫуртра пурӑнакансем 5 ҫул ӗнтӗ нушаланаҫҫӗ. Ҫурчӗ ҫӗнӗ, анчах унта пурӑнма ҫук: шӑршӑ кӗрет. Тӳрех палӑртмалла: кунта ҫынсене авариллӗ ҫуртсенчен куҫарнӑ.

Вырӑна «Чӑваш Ен» ПТРК корреспонденчӗсем ҫитнӗ. Ҫурта строительсем чӑнах та ҫиелтен тунине хӑйсем курса ӗненнӗ. Подъезд умӗнчи плиткӑна ҫӗр ҫинех пӑрахнӑ, ӑна ҫӑмӑллӑнах хӑйпӑтма пулать.

Шала кӗрсен те ним савӑнмалли ҫук. Стенасем тӑрӑх шыв анни палӑрать. Канализаци лайӑх ӗҫлемест, ҫавна май каяш хваттерсене те юхса тухать. Уйрӑмах 1-мӗш хутра пурӑнакансене йывӑр. Вӗсен каяша тӑтӑшах тасатма тивет. 14 витре шаршлӑ шыв тухса тӑкаҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗри ку ҫуртран куҫса кайнӑ ӗнтӗ.

Чӑваш Енри судпа экспертиза лабораторийӗ ҫурта пурӑнма юрӑхсӑр тесе йышӑннӑ. Сӗнтӗрвӑрри хулин сучӗ те ҫакӑнпа килӗшнӗ. Анчах вырӑнти тӳре-шара тапранмасть, нимӗн те тӑвасшӑн мар. Корреспондентсемпе калаҫма та хирӗҫленӗ. Корреспондентсем вара ку ҫурт пирки ЧР Строительство министерствине, ҫурт-йӗр инспекцине пӗлтернӗ.

Паян Ҫӗнӗ Шупашкарта пайҫӑсемпе тӳре-шара, прокурор тата строительсем тӗл пулнӑ. Кунта сӑмах асӑннӑ хулари Кӑнтӑр урамӗнчи 7а ҫурт пирки пырать.

Пайҫӑсене хваттер шантарса ҫурт-йӗр тӑваканни — «Алза» организаци. Объекта темиҫе ҫул каяллах хӑпартма тытӑннӑ. Строительсем пайҫӑсене 2015, 2016, 2017 ҫулсенче ҫурта хута яма темиҫе те шантарнӑ.

Паян пайҫӑсемпе хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн хула тӑвас, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата инфраструктура енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ Александр Андриянов, хула прокурорӗ Виктор Иванов тата ыттисем курнӑҫнӑ.

Паянхи куна ҫурта ӑшӑ парас, ҫурт умне йӗркелес, пушар тытӑмне тӑвас, лифт ярас ӗҫсем юлнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти тӳре-шара пайҫӑсемпе нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче тепӗр хут тӗл пулма шантарнӑ.

Яппунсен «Yunika» компанийӗ Чӑваш Енре ҫурт-йӗр хӑпартма кӑмӑл пуррине пӗлтернӗ. Кун пирки асӑннӑ фирмӑн Раҫҫейри представителӗсем ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Шупашкарта Чӑваш Енӗн экономика аталанӑвӗн министрӗпе Владимир Аврелькинпа тӗл пулнӑ май каланӑ.

Фирма ӗҫченӗсем республика тӗп хулинче нарӑсӑн 8-мӗшӗчченех пулӗҫ. Унччен вӗсем Чӑваш Енри строительство компанийӗсем хӑпартнӑ тата халь тӑвакан ҫуртсене ҫитсе курӗҫ, ку ӗҫ епле пурнӑҫланса пынине тишкерӗҫ, хӑйсен проекчӗсемпе паллаштарӗҫ.

Палӑртса хӑвармалла, яппунсен «Yunika» компанийӗ Раҫҫейре ҫурт-йӗр ҫӗклес енӗпе тӑваттӑмӗш ҫул ӗҫлет, ҫак тапхӑрта вӗсем Мускав, Пермь тата Ижевск хулисенче хӑйсен инвестици проекчӗсене пурнӑҫа кӗртме пысӑк укҫа-тенкӗ хывнӑ.

Шупашкарти Петров урамӗнчи 9-мӗш ҫурта ишӗлме пуҫласан ӑна сӳтнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Унта пурӑннисем валли тӑвакан ҫурт строительстви малалла пырать. 3,5 пин лаптӑк йышӑнакан 153 хваттер лекӗ унччен ҫав ҫуртра пурӑннӑ ҫынсене. Нумай хваттерлӗ ҫурта кӑҫалхи виҫҫӗмӗш кварталта туса пӗтермелле.

Ҫурт тӑвас ӗҫ епле пынипе ҫак эрнере хулари тӳре-шара паллашнӑ, хӑйсемпе пӗрле вӗсем хаҫатҫӑсемпе радио-телекуравра ӗҫлекенсене илсе кайнӑ.

Ҫурта хӑпартакан подряд организацийӗ ӗҫе кӑҫалхи утӑ вӗҫлеме шантарнине пӗлтернӗ. Хальлӗхе ӗҫе 90 процент пурнӑҫланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗ ҫурт унта пурӑнакансен айӑпне пула ишӗлнине те аса илтерет. Кладовка шутланнӑ пӳлӗмсене душ туса хунӑ-мӗн. Ятарласа хӳтӗлемен стенана шыв ҫисе янӑ.

Ӗнер Ҫӗнӗ Шупашкарта чӑваш парламенчӗн депутачӗ Сергей Михеев, Ҫӗнӗ Шупашкарти Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Игорь Анаков, хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн градостроительство, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата инфраструктура енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ Александр Андрианов тата «АГУ» хысна предприятийӗ пуҫлӑхӗн ҫумӗ Николай Ершов Кӑнтӑр урамра тума пуҫланӑ ҫурт строительствипе паллашнӑ.

Вӗсем ҫавна хӑпартакан «Алза» предприятире ӗслекенсемпе тата унта хӑйсен укҫине хывнисемпе тӗл пулса калаҫнӑ.

Маларах строрительсем Ҫӗнӗ ул валли ҫурта туса пӗтерме шантарнӑ. Анчах каярах ку вӑхӑта вӗҫлеймессине систернӗ.

Ҫӗнӗ ҫул тӗлӗнче ҫӗнӗ шупашкарсем выҫӑ тытма шухӑшланине,вӗсен ҫилли «Алза» строительство компанине тарӑхнипе тулса ҫитнине эпир пӗлтернӗччӗ.