Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫын Таиландра каннӑ хыҫҫӑн вар-хырӑм тифӗпе чирленине унччен сайтра пӗлтернӗччӗ. Халӗ ҫак чире пула тӗп хулари пӗр кондитерские хупма палӑртнӑ.
25 ҫулти хӗрарӑм Таиландран ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче таврӑннӑ. Кунта ҫитсенех унӑн вар-хырӑм тифӗн пирвайхи паллисем палӑртма тытӑннӑ. Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тухтӑрсем унӑн чӑннипех те ҫак чир аталаннине палӑртнӑ. Аса илтерер: кунашкал чире пирӗн республикӑра юлашки хутчен 2000 ҫулта тупса палӑртнӑ.
Ҫак хӗрарӑм ӗҫлекен предприятие тата пурӑнакан вырӑна дезинфекцилеҫҫӗ. Хӑйне пульница вырттарнӑ. Вӑл хулари пӗр кондитерскире усламҫӑ пек тӑрӑшать. Предприятире санитари нормисене пӑснине палӑртнӑ. Ҫавна май ӑна вӑхӑтлӑха хупасшӑн.
Шупашкар ҫынни Таиландра каннӑ та хӑрушӑ чир ҫаклатса килнӗ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет.
Шупашкар ҫынни вар-хырӑм тифӗпе чирленӗ. Унашкал чире пирӗн патра юлашки хутчен 2000 ҫулта тупса палӑртнӑ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ санитарипе эпидемиологи тӗпчевӗ пырать. Ку ӗҫе ЧР Сывлӑх сыхлавӗн, «Гигиена тата эпидемиологи центрӗн», «Дезинфекци профилӗн предприятийӗн» ӗҫченӗсене явӑҫтарнӑ.
Вар-хырӑм тифӗ — мӗнле чир вӑл? Ӳт ҫине тапса тухать, сив чир евӗр аптӑратать. Ытларах чухне шыв урлӑ ерет.
Чылай вӑхӑт хушши эпӗ ҫынсен сывлӑхӗпе интересленетӗп. Ку тӗлӗшпе информаци самаях пуҫтартӑм.
Мӗн тӗлӗнтерет-ха?
Вӑтӑр-хӗрӗх ҫул каяллахи саманапа танлаштарсассӑн, хальхи вӑхӑтра ҫынсем хытӑрах чирлемеҫҫӗ-ши? Унччен шкулсенче сусӑр ачасем сахалччӗ пулас е ҫукпа пӗрехчӗ пуль, халӗ инвалид ачасем самайӑнах пулас. Вӑтӑр-хӗрӗх ҫул каялла ӑс-тӑн чирӗпе аптракансем, ура сӗтӗрсе ҫӳрекенсем, инсультлӑ ҫынсем вӑрҫӑ ветеранӗсем, тыл ӗҫченӗсем хушшинче, питӗ ватӑ ҫынсем хушшинче, эрех ӗҫме кӑмӑллакан ҫынсем хушшинче те сахаллӑнччӗ пулас.
Хӑшпӗр ҫынсем сӑнанӑ тӑрӑх (ача пахчисенче, шкулсенче ӗҫлекенсем сӑнанӑ тӑрӑх), ача пахчисенче тата шкулсенче чирлӗрех ачасен йышӗ иртнӗ ӗмӗрти 90-мӗш ҫулсенче ӳсме пуҫланӑ. Хӑшпӗр ҫынсем сӑнанӑ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра пуҫ тӗлӗшӗнчен аптранӑ ҫынсем пайтах пулас: инсультлисем, йӗркесӗртерех психикӑллисем, виҫеймесӗр ҫӳлтен ӳкнисем. «Ҫав ҫын самаях хаяр», — тенине те илтме пулать. «Ҫав ҫын темшӗн ҫакӑнса вилчӗ», — тенине пайтах илтнӗ. Ма ҫапла-ши? Сӑлтавӗ мӗнре-ши?
«Шупашкарта уксахлакан ҫынсем пайтах-шим?
Пӗлтӗрхи чӳке уйӑхӗнче Пӑрачкав районӗнчи Напольное ялӗнче Африка мурӗ тупса палӑртрӗҫ. Выльӑх чирӗ ҫиеле тухнӑ хыҫҫӑн унта карантин тесе те йышӑнчӗҫ. Ялтан 15 километрта вырнаҫнӑ ялсенче сыснасене йӑлт тӗп турӗҫ.
Африка мурӗ енӗпе Чӑваш Ен те чылай вӑхӑт ӑнӑҫсӑр регион шутланчӗ. Тинех республикӑра ку статуса ылмаштарнине эпир маларах пӗлтернӗччӗ-ха. Апла пулин те виҫӗ районта: Улатӑрта, Йӗпреҫре тата Пӑрачкавра, ҫавӑн пекех Улатӑр хулинче лару-тӑрӑва малашне те сӑнаса тӑрӗҫ.
Следовательсем тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, Напольное ялӗнчи ветеринари участокӗн заведующийӗ Африка мурӗ пуҫланнине пуринчен те пытарма тӑрӑшнӑ. Ҫавӑншӑн ӑна пуҫиле майпа айӑпласа 50 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Чӑваш Енри суд приставӗсем халӗ ҫав суммӑна шыраса илнӗ.
Чӑваш Ен сыснасен Африка мурне пула чылай вӑхӑт ӑнӑҫсӑр регион шутланчӗ. Халӗ тинех республикӑра ку статуса ылмаштарнӑ. Ҫапла тума Россельхознадзорӑн управленийӗ йышӑннӑ. Апла пулин те виҫӗ районта: Улатӑрта, Йӗпреҫре тата Пӑрачкавра, ҫавӑн пекех Улатӑр хулинче лару-тӑрӑва малашне те сӑнаса тӑрӗҫ.
Статуса ылмаштарни пирӗн тӑрӑхри аш-пӑша ют регионсене ӑсатма тата унтан хамӑра кирлине кӳрсе килме май парать.
Маларах пирӗн республикӑра Африка мурне пула карантин тесе йышӑннӑччӗ. Кӑрлач уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен ӑна пӗтернӗччӗ. Карантина официаллӑ майпа пӑрахӑҫланӑ пулсан та ун чухне утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗччен сыснасене тата унӑн ашне республика тулашне илсе тухма, пӗрремӗш тата иккӗмӗш зонӑсенче сысна сутма, ку зонӑсенчен ҫак выльӑха туянма юрамасть тесе пӗлтернӗччӗ.
Чӑваш Енре ВИЧ-инфекциллисен йышӗ ӳснӗ. Пӗлтӗр, 2016 ҫулпа танлаштарсан, ку чирпе 77 ҫын ытларах чирленӗ.
Пӗлтӗр республикӑра ВИЧ-инфекциллӗ 281 ҫынна шута илнӗ. 2015 ҫулта вара кунашкаллисен йышӗ 204 ҫын пулнӑ.
Статистика кӑтартнӑ тӑрӑх, ку чир ытларах ар ҫыхӑнӑвӗ урлӑ ерет. Анчах психотроплӑ япаласене венӑна шприцпа янӑ чухне ВИЧ ертекен йышланнине те палӑртмалла. Ку кӑтарту 2011 ҫултанпа 17,1 процентран 33,9 процент таран ӳснӗ.
Роспотребнадзор 2017 ҫул тӗлне республикӑра 100 пин ҫынран 145-шӗ ВИЧпе чирлине палӑртнӑ. Ку чирпе чирлисене Канаш хулинче, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Канаш, Шӑмӑршӑ, Елчӗк районӗсенче нумай шута илнӗ.
Вӑрмар районӗнчи Арапуҫ ялӗнчи пӗр хуҫалӑхра овчарка йытӑ хуҫисене тапӑннине, хаярланса кайнӑскер лӑпланманнине Чӑваш халӑх сайчӗ кӑрлач уйӑхӗнчех пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, хуҫисем ветеринари станцийӗн специалисчӗсене чӗнсе илнӗччӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмӗ кил умӗнче темиҫе кун маларах тилӗ йӗрне асӑрханине каласа кӑтартнӑ.
Специалистсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн йытӑн урнӑ чирне тупнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн Вӑрмар районӗнче Арапуҫра карантин тесе йышӑннӑ.
Ветеринари ҫинчен калакан саккунпа килӗшӳллӗн карантин тесе йышӑннӑранпа икӗ уйӑх иртнӗ. Ҫавна май ку мерӑна пӑрахӑҫлама йышӑннӑ. Ятарлӑ хута паян Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ. Ӑна Михаил Игнатьев Элтепер паян, пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Иртнӗ эрнере 11 235 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, ытти чухнехипе танлаштарсан, 12 процент нумайрах. Чирлекенсенчен ытларахӑшӗ — ачасем.
Чӑваш Енре чирленине пула 8 пин ытла ача шкула ҫӳремест. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет. Иртнӗ эрнере 305 чирлӗ ҫынна ОРВИ тата грипп диагноз лартса пульницӑна вырттарнӑ. Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта чирлекенсен йышӗ нумай. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 420 ҫыннӑн грипп пулни палӑрнӑ.
Шупашкарта 7 шкул карантина хупӑннӑ. Пӗтӗмпе 6314 ача вӗренмест. Хӑш-пӗр тӑрӑхра класӗпех вӗренме ҫӳремеҫҫӗ. Тӗслӗхрен, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 1 класс, Ҫӗмӗрле хулинче — 3 класс, Шупашкар районӗнче — 11 класс.
| КӐР | 27 |
Кӑрлач уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа Чӑваш Енре карантин пулмӗ. Ӑна пӑрахӑҫланӑ. Ку хушӑва ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ.
Карантина официаллӑ майпа пӑрахӑҫланӑ пулсан та утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗччен сыснасене тата унӑн ашне республика тулашне илсе тухма, пӗрремӗш тата иккӗмӗш зонӑсенче сысна сутма, ку зонӑсенчен ҫак выльӑха туянма юрамасть.
Аса илтерер: пӗрремӗш зонӑна Йӗпреҫ районӗнчи Березовка, Калиновка, Ҫӗнӗ пурнӑҫ, XI лет Чувашии ялсем, Пӑрачкав районӗ лекнӗ.
Иккӗмӗш зонӑра — Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле районӗсем, Улатӑр тата Ҫӗмӗрле хулисем лекнӗ.
Палӑртмалла: карантина пӗлтӗрхи раштавӑн 14-мӗшӗнче йышӑннӑ. Ун чухне вӑрманта хир сыснисен виллисене тупнӑ. Вӗсем Африка мурӗнчен вилни паллӑ.
Чӑваш Енри онкологсемпе кардиологсем районсемпе хуласене тухса ҫынсен сывлӑхне тӗрӗслӗҫ. Чире иртерех палӑртсан ӑна сиплеме ҫӑмӑл тесе ирттерекен ҫак акцие Республикӑри онкологи диспансерӗн тата Республикӑри кардиологи диспансерӗн специалисчӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Онкологсем кашни районпах хулана ҫитесшӗн, кардиологсем 13 хутчен тухса кӗме палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви тухтӑрсем ҫывӑх вӑхӑтра ӑҫта ҫитессине пӗлтернӗ. Икӗ кун каялла онкологсем Ҫӗмӗрле районӗнче пулнӑ. Йӗпреҫ районне вӗсем нарӑсӑн 1-мӗшӗнче кайӗҫ, ҫав уйӑхӑн 8-мӗшӗнче Красноармейски районӗнче пулӗҫ, 15-мӗшӗнче — Куславкка районӗнче.
Вырӑна тухса ирттерекен кӑҫалхи пӗрремӗш консультацие кардиологсем Элӗк районӗнчен тытӑнӗҫ. Унта вӗсем нарӑсӑн 8-мӗшӗнче ҫитӗҫ. Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнче пулӗҫ, ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче — Вӑрмар районӗнче.
+17.3 °C